Η παρουσίαση του πολυσυζητημένου πορίσματος από την Επιτροπή των Σοφών, προτείνει ριζικές αλλαγές και μειώσεις συντάξεων και θέτει νέες βάσεις στο ασφαλιστικό σύστημα της χώρας. Ο εργατολόγος και πρώην γενικός γραμματέας Κοινωνικών Ασφαλίσεων, Γιώργος Ρωμανιάς, μίλησε στο iTIMES και έριξε «φως» σε όλες τις πτυχές του πορίσματος και τις αλλαγές που επίκεινται στο ζήτημα του ασφαλιστικού.
-Τι πρόκειται να αλλάξει για τον Έλληνα συνταξιούχο με τις παρούσες συνθήκες (τρίτο μνημόνιο) αλλά και την παρουσίαση του πορίσματος από την Επιτροπή των Σοφών;
Οι συνταξιούχοι έχουν να αντιμετωπίσουν αυτή την περίοδο δύο ζητήματα. Το ένα είναι οι μειώσεις που προέρχονται από τα μνημόνια και κυρίως το τρίτο μνημόνιο. Το δεύτερο είναι από αυτή την ιστορία της επιτροπής και της έκθεσης της. Για το μεν θέμα των μνημονιακών κρατήσεων, είναι δεδομένες οι μειώσεις που θα επέλθουν και για παλιούς και για νέους συνταξιούχους. Μπορεί να έχει λεχθεί από τον αρμόδιο υπουργό ότι οι επιπτώσεις θα επιβαρύνουν τις συντάξεις άνω των 1.000 ευρώ. Ωστόσο αυτό αφορά το ονομαστικό ποσόν. Γιατί αυτοί που παίρνουν 1.000 ευρώ, στην πραγματικότητα παίρνουν 750. Επομένως έχουμε μείωση από τις συντάξεις 750 ευρώ και άνω. Μην ξεχνάμε ότι έχουμε μειώσεις και στα κατώτατα όρια. Ήδη τα 486 ευρώ έπεσαν στα 392. Δηλαδή ακόμη και οι μικρότερες συντάξεις έχουν υποστεί μείωση 25%. Το ¼ περίπου των συντάξεων έχουν επιβαρυνθεί.
-Τι προβλέπει το πόρισμα της Επιτροπής των Σοφών για το ασφαλιστικό;
Με την υπόθεση της επιτροπής έχει δημιουργηθεί ένα νέο πακέτο ζυμώσεων και συζητήσεων που αναγκαστικά θα καταλήξουν σε νέες μειώσεις. Η επιτροπή κάνει μία πρόταση να αλλάξει το σύστημα από την ρίζα του. Δηλαδή, ο καθένας να έχει έναν εικονικό λογαριασμό, με βάση τις εισφορές που πληρώνει κι όταν θα έρθει η ώρα να πάρει σύνταξη, θα πάρει ότι έχει πληρώσει. Που καταλαβαίνετε ότι όσο ανεβαίνει η ηλικία, το προσδόκιμο ζωής, τόσο θα μειώνεται η σύνταξη.
–Δηλαδή, ένας ασφαλισμένος τι πρέπει να περιμένει;
Το σύστημα που προτείνει η επιτροπή είναι ένα αντικοινωνικό και αντιασφαλιστικό σύστημα, διότι με αυτό τον τρόπο ο ασφαλισμένος ξέρει τι εισφορές θα πληρώσει, αλλά δεν ξέρει τι σύνταξη θα πάρει. Αυτό θα εξαρτηθεί από τον τρόπο που οι εισφορές του θα επενδυθούν. Αν η επένδυση είναι επιτυχής ή όχι. Και γεννάται το ερώτημα γιατί να επιβαρυνθεί ο ασφαλισμένος την κακή επένδυση τη στιγμή που δεν την κάνει αυτός. Την κάνει ή η διοίκηση του ταμείου ή η ίδια η κυβέρνηση. Παρόμοιο σύστημα είχε προτείνει και πριν μερικά χρόνια ο Στέφανος Μάνος. Ένα σύστημα καθαρά ανταποδοτικό και επομένως αντικοινωνικό. Είναι μία έκθεση ιδεών της επιτροπής την οποία έθεσε υπ’ όψιν της κυβέρνησης και το τι θα κάνει η κυβέρνηση μένει να το δούμε στην συνέχεια. Μας προδιαθέτει, βέβαια, γιατί από την στιγμή που συνεκλήθη η επιτροπή ξέραμε τι πόρισμα θα βγάλει. Γιατί τα περισσότερα μέλη με εξαίρεση τους δικαστικούς, έχουν κατά το παρελθόν εκφραστεί και ξέρουμε ποιες είναι οι απόψεις τους.
-Στο πόρισμα γίνεται και αναφορά για εισοδηματικά κριτήρια. Με ποιον τρόπο μπορεί να γίνει αυτό;
Αφήνει αυτή την υπόνοια η επιτροπή και μάλιστα υπήρξαν και διαφωνίες, ότι θα εξαρτηθεί το ύψος της σύνταξης από τα εισοδηματικά κριτήρια (όχι τα περιουσιακά), κάτι που είναι λάθος γιατί η σύνταξη είναι σύνταξη, δεν είναι χάρισμα. Δίνεις εισφορές, παίρνεις σύνταξη. Τι δουλειά έχει αν έχεις ή δεν έχεις άλλα εισοδήματα. Σε κάθε περίπτωση όμως, αφήνει υπόνοια ότι θα γίνει κάποια παρόμοια σύνδεση. Υπήρξε μία πλειοψηφία στην επιτροπή που εξέφρασε αυτή την άποψη. Δεν είναι απόλυτη αλλά δίνει ένα στίγμα ότι μπορεί να καταλήξουμε εκεί. Είναι λάθος κατά την γνώμη μου. Πιστεύω η κυβέρνηση να μην το κάνει δεκτό.
-Όλα αυτά τα χρόνια, γίνεται μεγάλη συζήτηση για την βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος. Δέχεστε την άποψη ότι αυτό καταρρέει;
Αυτό είναι μία καραμέλα που την κοπανάνε όλοι. Το σύστημα έχει προβλήματα. Εγώ στις μελέτες μου από το 2001 το καταδεικνύω με όλα τα προβλήματα του. Τώρα βγαίνουν και μας λένε κάποιοι ότι το σύστημα θα καταρρεύσει. Απλώς είναι ελλειμματικό. Έχει ζητήματα, έχει προβλήματα και πρέπει να αντιμετωπιστούν. Δεν αντιμετωπίζονται με τον τρόπο που λέει η επιτροπή. Εδώ μας λέει η επιτροπή να βάλουμε καινούργιους φόρους, να βάλουμε καινούργιο τραπεζικό φόρο, να τον μοιράσουμε σε υψηλά εισοδήματα, χωρίς κάποια διευκρίνιση. Αυτά είναι παραμύθια. Θα ενισχύσει, λένε, ο κρατικός προϋπολογισμός. Εδώ ο κρατικός προϋπολογισμός δεν έχει να πληρώσει αυτά που οφείλει, βάση της διεθνούς σύμβασης. Περιμένουμε να βγάλει παραπάνω; Αυτά είναι εξωπραγματικά. Κουβέντες χωρίς περιεχόμενο. Να μας πει η κυβέρνηση τι δέχεται και τι όχι.
-Υπάρχει περίπτωση να αναζητηθούν ισοδύναμα μέτρα, ώστε να μην γίνουν περαιτέρω μειώσεις στις συντάξεις;
Πάμε στην άλλη καραμέλα τώρα. Σε ότι ζήτημα προκύπτει βάζουν δίπλα και την φράση «εκτός και αν βρεθούν ισοδύναμα». Αν τα βάλω όλα με αυτή την δικαιολογία δεν έχουν τελειωμό. Αν βάλω το 23% στην παιδεία, το συνταξιοδοτικό, την ρήτρα μηδενικού ελλείμματος πρέπει να βρούμε 17 δισεκατομμύρια ισοδύναμα. Και αυτά είναι παραμύθια. Κανένα ισοδύναμο δεν θα βρεθεί. Απλώς το βάζουν για να γλυκαίνεται η υπόθεση και του λένε βγάζουμε αυτό εκτός και αν βρεθούν ισοδύναμα και μένει ο άλλος με την ελπίδα να βρεθούν. Αυτά είναι Τρίχες!
Συνέντευξη στον Γιώργο Φωκιανό