Συνέντευξη του προέδρου των Γιατρών του Κόσμου Ν. Κανάκη στο iTIMES: «Χρειάζεται ουσιαστική μεταναστευτική πολιτική»

Ο πρόεδρος της οργάνωσης Γιατροί του Κόσμου, Νικήτας Κανάκης σε συνέντευξη που παραχώρησε στο itimes.gr μίλησε για την έκταση του προσφυγικού και μεταναστευτικού ζητήματος τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ευρώπη. Κατηγόρησε για ολιγωρία το Υπουργείο Άμυνας αναφορικά με την εξεύρεση κενών στρατοπέδων για την φιλοξενία προσφύγων και παραδέχτηκε ότι η συσσώρευσή τους σε πλατείες και πάρκα όχι μόνο δεν λύνει, αλλά αντίθετα επιτείνει το πρόβλημα.

Ποια είναι τα σοβαρότερα προβλήματα υγείας που αντιμετωπίζουν οι πρόσφυγες και μετανάστες που φτάνουν στην Ελλάδα;

Τα προβλήματα υγείας των προσφύγων και μεταναστών δεν είναι μεγάλα. Κι αυτό γιατί οι περισσότεροι από τους ανθρώπους που έρχονται είναι νέοι σε ηλικία. Συνήθως το πρόβλημα που έχουν είναι αυτό που εμείς αποκαλούμε  «νόσος του πρόσφυγα», δηλαδή μια συσσωρευμένη ταλαιπωρία λόγω των κακών συνθηκών, του μεγάλου στρες και της μακρόχρονης παραμονής στην ύπαιθρο. Υπάρχουν πάντως πολλά παιδιά που θέλουν ιδιαίτερη φροντίδα, ενώ  λίγες περιπτώσεις, που δεν ξεπερνούν το 10%, ταλαιπωρούνται από χρόνιες ασθένειες και χρειάζονται ιατροφαρμακευτική αγωγή την οποία και προσπαθούμε να εξασφαλίσουμε.

Γενικά οι πρόσφυγες έχουν σωστή ιατρική περίθαλψη φτάνοντας στην Ελλάδα και ποιο ζήτημα σας προβληματίζει περισσότερο;

Η ιατρική περίθαλψη των προσφύγων στην Ελλάδα είναι επαρκής, μολονότι αυτό έτσι κι αλλιώς δεν είναι το βασικό τους πρόβλημα. Αυτό πάντως δεν σημαίνει ότι δεν θα έπρεπε να υπάρχει μια κρατική παρέμβαση, γιατί δεν μπορούν οι εθελοντές να καλύψουν τα πάντα. Ένα σημαντικό ζήτημα των προσφύγων είναι ότι συναντάμε όλο και περισσότερους ανηλίκους και ασυνόδευτα παιδιά. Αυτό το πρόβλημα είναι σοβαρό γιατί αφενός δεν ξέρουμε πώς να το αντιμετωπίσουμε, ενώ αφετέρου αυτά τα παιδιά είναι εξαιρετικά ευάλωτα στους διάφορους επιτήδειους.

Πέραν των προβλημάτων υγείας, με ποια άλλα προβλήματα έρχονται αντιμέτωποι στην χώρα μας, οι πρόσφυγες;

Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν σχετίζονται κυρίως με το γεγονός ότι η Ελλάδα είναι μια χώρα-transit. Δηλαδή, προσπαθούν να περάσουν όσο γίνεται πιο γρήγορα την χώρα κατευθυνόμενοι προς την κεντρική Ευρώπη πριν κλείσουν τελείως τα σύνορα. Αυτό δημιουργεί από τη μία μεριά κακές συνθήκες, γιατί προσπαθούν να μείνουν όπου να ναι στην προσπάθεια τους να φτάσουν όσο πιο γρήγορα στα σύνορα σ’ αυτό το βαλκανικό διάδρομο που έχει ανοίξει από τα Σκόπια και βεβαίως αυτό σημαίνει αυτό είναι πολύ ευάλωτοι σε επιτήδειους που τους υπόσχονται διάφορα, σε κυκλώματα, διακινητές, ενώ ταυτόχρονα προσπαθούν να κρατήσουν τα λίγα λεφτά που έχουν μαζί τους, πράγμα που τους οδηγεί να μένουν στο δρόμο, ή σε πρόχειρα καταλύματα ή πολλοί μαζί.

Η χώρα μας με ποια προβλήματα βρίσκεται αντιμέτωπη, όντας στο «μέσον» αυτής της διαδικασίας μετακίνησης των προσφύγων;

Το δικό μας πρόβλημα είναι ότι το κράτος είναι απροετοίμαστο να δεχτεί ένα τέτοιο προσφυγικό ρεύμα. Έτσι, στην πραγματικότητα η κοινωνία έχει καλύψει τις υποχρεώσεις του κράτους. Η συσσώρευση ανθρώπων σε πλατείες και πάρκα φερ’ ειπείν προκαλείται από την αδυναμία να βρεθούν χώροι φιλοξενίας. Παρατηρείται π.χ. μεγάλη καθυστέρηση στην διάθεση στρατοπέδων. Το Υπουργείο Άμυνας τηρεί σιγή ιχθύος σχετικά και πρέπει να πάρει θέση. Με αυτό τον τρόπο έχουν δημιουργηθεί φαινόμενα τύπου πλατείας Βικτωρίας ή άλλων πλατειών, τα οποία λύνονται περιστασιακά. Αν αυτό συνεχιστεί θα είναι πρόβλημα και για τους ίδιους τους πρόσφυγες αλλά και για εμάς ειδικά εν όψει του χειμώνα. Είναι πολύ άδικο και λάθος οι πλατείες να γίνονται κέντρα.

Θεωρείτε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει την βούληση για λύση του προσφυγικού ζητήματος;

Η Ευρώπη δεν έχει αποφασίσει τι θέλει να κάνει. Υπάρχουν αντικρουόμενες φωνές. Κάποιοι –κυρίως από χώρες της δυτικής Ευρώπης-υποστηρίζουν ότι οι πρόσφυγες είναι πολύ χρήσιμοι γιατί ανανεώνουν το εργατικό δυναμικό. Υπάρχουν όμως και φωνές, κυρίως από την ανατολική Ευρώπη (Ουγγαρία, Σλοβενία κ.α.), οι οποίες είναι αντιδραστικές. Βγαίνει έτσι στην επιφάνεια και το εσωτερικό πρόβλημα –των ετερόκλητων κοινωνιών-της ΕΕ.

Η δημιουργία των hot spot στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου πιστεύετε θα βοηθήσει στην επιτάχυνση των προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών;

Στα hot spot μιλάμε για πρόσφυγες πολέμου, δηλαδή πρόσφυγες της Συρίας. Υπάρχει ένα ζήτημα όμως ποιος επιλέγει ποιον με τι κριτήρια και γιατί. Το δεύτερο είναι τι θα γίνει με αυτούς που δεν είναι από την Συρία και οι οποίοι σημειωτέον είναι πάρα πολλοί. Θα έχει η Ελλάδα την ευθύνη να τους επαναπροωθήσει; Που; Παρά τα όσα λέγονται π.χ. το Αφγανιστάν δεν είναι ασφαλής χώρα. Αρκεί κανένας να δει τα γεγονότα του βομβαρδισμού προχτές στο νοσοκομείο των «Γιατρών χωρίς Σύνορα». Υπάρχει επίσης ένα ζήτημα ότι οι άνθρωποι που θα θέλουν να πάνε στην Ευρώπη θα συνεχίζουν να διακινούνται και να κινούνται μέσα στην Ευρώπη με διάφορους τρόπους. Υπενθυμίζω το Καλαί, ή την ένταση στα σύνορα Ιταλίας-Γαλλίας. Θέλω να πω ότι το πρόβλημα δεν πρόκειται να λυθεί αν δεν υπάρξει μια ουσιαστική μεταναστευτική πολιτική και μια πολιτική ανάπτυξης και διακοπής του πολέμου (κυρίως στη Συρία). Όλα τα υπόλοιπα είναι ημίμετρα και γι’ αυτό αργά και σταθερά θα συνεχίσουν να υπάρχουν μεταναστευτικές ροές  και άρα θα συνεχίσουμε να ακούμε για τραγωδίες στην Μεσόγειο. Άλλωστε η Ελλάδα εξαιτίας αυτών των ανούσιων πολιτικών θα έχει ένα επιπλέον πρόβλημα μια και κινδυνεύει το προσφυγικό να μετατραπεί σε αφγανικό πρόβλημα. Και αυτό γιατί οι Σύροι πρόσφυγες ναι μεν μετακινούνται πιο γρήγορα και είναι ευπρόσδεκτοι στην Ευρώπη, όμως τι θα γίνει μ’ αυτούς που προέρχονται από φτωχότερες χώρες και δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να κινηθούν προς τις χώρες τις κεντρικής Ευρώπης;

Κλείνοντας, για τη νέα προσπάθεια που ξεκινάει το itimes.gr ο κ. Κανάκης είπε:

Καλή επιτυχία και ειδικά επειδή η ιστοσελίδα σας απευθύνεται σε μία κοινότητα την οποία εμείς οι γηγενείς συχνά ξεχνάμε. Ανάμεσά μας ζούνε πολλοί Ευρωπαίοι και όχι μόνο, άνθρωποι που ζουν στην Ελλάδα, αισθάνονται Έλληνες  και οι οποίοι δικαιωματικά πρέπει να έχουν πρόσβαση σε μια καλή πληροφόρηση. Κατά συνέπεια η προσπάθεια σας, ειδικά από μία οργάνωση που είναι ανθρωπιστική σαν τη δική μας δεν θα μπορούσε παρά να είναι ευπρόσδεκτη και να χαιρετίζεται.